Aktualności
„Pompa funebris, czyli jak wyglądało szlachcica pożegnanie się ze światem”. IV spotkanie Warsztatów Historycznych 15 III 2025

Kolejne spotkanie warsztatowe zaczęliśmy od ciekawego wykładu o znaczeniu pogrzebów w dawnej Polsce prowadzonego przez dr. Bartłomieja Wołyńca. Były one jednym z trzech najważniejszych momentów w życiu człowieka i miały ogromne znaczenie dla tradycji sarmackiej. Dowiedzieliśmy się, że ludzie często popadali w długi, urządzając wystawne ceremonie, podejście „Postaw się, a nastaw się” było bardzo popularne. Omówiono także symbolikę heraldyczną na pogrzebach oraz rolę mów i kazań pogrzebowych. Szczególnie ciekawe były kazania dotyczące kobiet, ich treść często odnosiła się do archetypu opiekunki domowego ogniska i płodności.
W klasztorze oo. Dominikanów mieliśmy okazję zobaczyć prawdziwe epitafia i poznać ich historię. Nie zawsze były one idealne, czasem skracano wyrazy, żeby zmniejszyć koszt grawerowania. Dowiedzieliśmy się też, że epitafia nie zawsze znajdowały się w miejscu pochówku, często „przechodziły” nawet pomiędzy kościołami. Ważnym elementem był również język inskrypcji; łacina dominowała, ale w tekstach poświęconych kobietom częściej pojawiał się język polski.
W muzeum Biskupa Erazma Ciołka mieliśmy możliwość zobaczenia zabytków związanych ze sztuką funeralną. Poznaliśmy konstrukcje, na których ustawiano trumny, a także bogato zdobione szaty liturgiczne – prawdziwe dzieła sztuki. Przyjrzeliśmy się również sztuce funeralnej obecnej na obrazach i ołtarzach. Szczególnie interesujące były portrety trumienne, w większości wiernie odwzorowywały wygląd zmarłych.
Całe spotkanie było niezwykle ciekawe i pozwoliło nam lepiej zrozumieć dawną kulturę pogrzebową oraz tradycje, które dziś wydają się niemal egzotyczne. Całość była prawdziwą podróżą do tamtych czasów.