Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie został utworzony decyzją Jana Pawła II na mocy motu proprio „Beata Hedvigis” z 8 grudnia 1981 roku, początkowo przyjmując nazwę Wydział Historii Kościoła, zmienioną na obecną w 2008 roku przez Senat Papieskiej Akademii Teologicznej. Charakter, strukturę, funkcjonowanie Wydziału oraz prowadzenie studiów określają w szczególności: Konstytucja apostolska papieża Franciszka „Veritatis gaudium” z 8 grudnia 2017 roku wraz z Zarządzeniami wykonawczymi Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej z 27 grudnia 2017 roku, prawo państwowe oraz Statut Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Patronem Wydziału jest Błogosławiony Wincenty Kadłubek. Wydział stawia sobie następujące cele:

1. prowadzenie badań naukowych w zakresie historii powszechnej i historii Polski, historii Kościoła, historii kultury – materialnej, duchowej, umysłowej i społecznej, historii sztuk plastycznych, historii muzyki i kultury muzycznej, archiwów, bibliotek, muzeów oraz kolekcji przedmiotów i zbiorów informacji, inwentaryzacji, ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego, ze szczególnym uwzględnieniem dóbr kultury Kościoła, oraz w zakresie innych dziedzin pokrewnych wyżej wymienionym;
2. tworzenie i wykonywanie muzyki kościelnej;
3. kształcenie na studiach wyższych specjalistów w wymienionych wyżej dziedzinach, zdolnych do podjęcia badań naukowych oraz działalności praktycznej;
4. podejmowanie w miarę posiadanych sił i środków działań na rzecz inwentaryzacji, ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego;
5. formowanie osobowości studentów w duchu wartości chrześcijańskich i zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego.

Statut Wydziału

• Facultas Historiae et Hereditatis Culturalis
• Faculty of History and Cultural Heritage
• Faculté d'Histoire et du Patrimoine Culturel
• Факультет истории и культурного наследия
• Факулътет iсторiї i культурної cnaдщини
• Facoltà di Storia e Patrimonio Culturale

• licencjackich (I stopnia)
• magisterskich uzupełniających (II stopnia)
• doktoranckich (III stopnia)

Instytut Historii

• specjalności:
  • turystyka historyczna
  • zarządzanie dziedzictwem materialnym i niematerialnym
  • kultury Azji

Kierunek archiwistyka, zarządzanie dokumentacją i infobrokerstwo (praktyczny)
Studia I stopnia

Instytut Historii Sztuki i Kultury

Kierunek historia sztuki
Studia I stopnia
Studia II stopnia

Kierunek ochrona dóbr kultury
Studia I stopnia
Studia II stopnia

Instytut Muzyki Kościelnej

Kierunek muzyka kościelna
Studia I stopnia
Studia II stopnia

Funkcję dziekana Wydziału Historii Kościoła, a następnie Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego pełnili kolejno:

• prof. dr hab. Janina Bieniarzówna (1981–1991),
• ks. doc. dr hab. Stanisław Piech (1991–1994),
• ks. prof. dr hab. Janusz Wycisło (1994–2004),
• ks. dr hab. Jan Józef Janicki, prof. PAT (p.o. dziekan, 2004),
• ks. dr hab. Jan Szczepaniak, prof. PAT (2004–2009),
• ks dr hab. Józef Wołczański, prof. UPJPII (2009–2012),
• ks. prof. dr hab. Jan Szczepaniak (2012–2016),
• ks. prof. dr hab. Jacek Urban (2016–2024),
• dr hab. Józef Kałużny, prof. UPJPII (2024– )

W dniu 7 maja 2009 r. Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich na wniosek Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej podjęła uchwałę przyznającą kierunkowi historia prowadzonemu przez Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego UPJPII akredytację na 5 lat i wręczyła certyfikat jakości kształcenia. 1 czerwca 2019 roku dzięku udziałowi w szkoleniu z zakresu tutoringu 10 pracowników naukowych Wydziału, nasza uczelnia uzyskała certyfikat Szkoły Tutorów Akademickich Collegium Wratislaviense.